A lactasa é un encima presente nas células do intestino que participa na dixestión da lactosa do leite. As persoas que teñen déficit de lactasa son incapaces de dixerir a lactosa. Que facer nese caso?
A lactosa é o azucre que contén o leite. A lactasa é un encima presente no noso organismo. Algunhas persoas non son capaces de dixerir a lactosa do leite porque as súas células intestinais carecen de lactasa, o encima responsable da hidrólese da lactosa, ou ben diminuíu a súa actividade. A acumulación da lactosa conduce a trastornos dixestivos como diarreas, flatulencia, molestias abdominais, náuseas e mesmo vómitos.
Deficiencia da lactasa primaria e secundaria
A deficiencia de lactasa primaria é a causa máis frecuente de intolerancia á lactosa nos nenos e adolescentes. Na actualidade, estímase que as dúas terceiras partes da poboación mundial presentan intolerancia á lactosa. A deficiencia primaria de lactasa pode ter un inicio relativamente agudo, pero o seu desenvolvemento é lento e progresivo durante anos.
A deficiencia de lactasa secundaria é consecuencia de lesións agudas ou crónicas da mucosa intestinal, como as gastroenterites ou a enfermidade celíaca. Se a causa é unha lesión aguda, unha vez se resolve o problema, a presenza de lactasa adoita recuperar os seus niveis normais.
Que podo facer se son intolerante á lactosa
Unha vez confirmado o diagnóstico polo especialista, o tratamento consiste no consumo de produtos lácteos que conteñen lactasa (leite con lactasa engadida), a limitación de alimentos con lactosa ou a eliminación de produtos lácteos en función do grao de intolerancia. En moitos casos é suficiente con limitar o leite e permitir o consumo de queixo e de iogur, alimentos con menor cantidade de lactosa. Hoxe en día tamén se comercializan leite e derivados sen lactosa.
O tratamento de exclusión de lácteos leva consigo un risco de déficit nutricional xa que hai determinados nutrientes, como a vitamina D e o calcio, que son achegados en máis dun 60 por cento polos produtos lácteos. Nestes casos é importante a supervisión dun especialista.
Malabsorción, intolerancia e alerxia no son o mesmo
Os termos intolerancia, malabsorción e alerxia adoitan empregarse como sinónimos, pero non o son e convén saber as diferenzas entre eles:
Malabsorción da lactosa: Indica unicamente a situación patolóxica cracterizada por unha actividade deficiente do encima lactasa e pode cursar ou non con síntomas (intolerancia).
Intolerancia á lactosa: É un conxunto de síntomas clínicos que se producen tras o consumo dunha cantidade variable de lactosa que, con frecuencia, aínda que non unicamente, consisten en dor abdominal, diarrea e meteorismo. A cantidade de leite e produtos lácteos que pode producir estes síntomas é variable en función do grao de tolerancia de cada un. Algunhas persoas que teñen unha baixa actividade intestinal de lactasa poden tomar un vaso de leite sen experimentar ningunha molestia. Normalmente, os queixos duros, polo seu baixo contido de lactosa, e o iogur e outros produtos de leite fermentado son ben tolerados.
Alerxia ás proteínas do leite de vaca: É un tipo de reacción adversa tras o consumo de leite e débese a unha causa inmunolóxica. A alerxia acontece cando o sistema inmunitario do organismo, ao contacto coas proteínas do leite (alérxeno), provoca unha serie de reaccións en cadea, entre elas a produción de anticorpos. A resposta é a reacción alérxica pola que o organismo libera substancias químicas. Nalgúns casos, esta reacción pode ter complicacións moi graves. O único tratamento eficaz é a completa eliminación do leite e os seus derivados da dieta.
Nos casos de alerxia á proteína do leite é importante garantir o consumo óptimo dos nutrientes que achegan os lácteos, como o calcio, o magnesio e as vitaminas A, B e D. O consumo de sardiñas en conserva e de verduras verdes cocidas axuda a manter os niveis de calcio.