O consumo excesivo de azucre está directamente relacionado coa carie, a obesidade, a diabete e outras enfermidades que afectan de modo crecente a nenos e adultos debido, en gran medida, a que o consumo de azucre aumentou nos últimos anos.
Gran parte dos azucres que se consumen hoxe en día están “agochados” nos alimentos elaborados que xeralmente non se consideran doces. Por exemplo, unha cullerada de kétchup contén 4 gramos de azucre e unha lata de refresco anda preto dos 40 gramos. Na seguinte táboa podemos ver as cantidades de azucre que conteñen algúns alimentos por 100 g.
Produtos naturais non recomendados pola Organización Mundial da Saúde como substitutos do azucre.
- O mel: De xeito erróneo ao mel atribúeselle un valor nutritivo especial, cando en realidade contén unicamente azucre, auga e trazas diminutas de outros nutrientes. Xa que contén un 82% de azucre na súa composición, empregalo en exceso pode ser prexudicial. Recorda que non esta recomendado o consumo de mel en bebés menores dun ano polo risco elevado de botulismo.
- Xaropes: Estes obtéñense dos xugos de diversas plantas, froitos ou órganos vexetais, para posteriormente evaporar a maior cantidade de azucres presentes nesas plantas. O contido en azucre varía dependendo do xarope; así o de pradairo, por exemplo, contén aproximadamente un 70%, o de millo entorno a un 75% e o de agave sobre un 85%.
- Azucre mouro ou azucre integral: O consumo deste azucre non supón beneficio algún en comparación có consumo da mesma cantidade de azucre branco.
- Stevia: A Stevia rabaudiana é unha planta procedente de América do sur que ten un potente poder edulcorante. Na actualidade as follas desta planta non se poden comercializar na Unión Europea dado que contén compostos que teñen acción farmacolóxica. En cambio, no mercado existen preparados con stevia en po ou líquidos que levan glucósidos do esteviol, que é un produto de esta planta con amplo poder edulcorante e que está admitido xa na lista de aditivos como E-960. De todos xeitos é importante ler a etiquetaxe destes produtos, xa que en moitas ocasións veñen mesturados con outros edulcorantes e teñen un contido en stevia case nulo.
Son prexudiciais os edulcorantes?
Os edulcorantes artificiais convértense nun substituto importante do azucre debido a que evitan moitos dos problemas metabólicos que este produce, sen ter que renunciar ao sabor doce. Pero, a súa vez, hai moitos mitos arredor destes sobre supostos efectos negativos sobre a saúde.
Algúns dos máis coñecidos son sacarina, ciclamato, acesulfamo K, aspartamo, sucralosa, glucósidos do esteviol, entre outros.
Os edulcorantes permitidos pola lexislación son seguros para a saúde nas doses de emprego recomendadas.
Evita o consumo excesivo de azucre e dos substitutos do mesmo, xa que o abuso de estes produtos non é o máis axeitado nun patrón de alimentación saudable. Ademais, o risco de tomar estes adozantes ven a ser que podemos acabar acostumando o padal a tomar demasiados alimentos doces e rematar consumindo máis calorías.
Con que outros nomes podo atopar o azucre nas etiquetaxes dos alimentos?
A información nutricional da etiqueta indica a cantidade de azucres por porción ou por cada 100 g que posúe un alimento. Si vemos un produto que contén 10 g ou máis de azucre estamos ante un alimento con contido elevado deste. Por outro lado, se o contido é de 5 g ou inferior, o alimento pode identificarse como un alimento con contido baixo en azucre.
Consulta o artigo que preparamos sobre a etiquetaxe nutricional.
Nos alimentos preparados moitas veces aparece o azucre como ingrediente, aínda que ás veces aparece “camuflado” con outros nomes como:
- Frutosa, glicosa, sacarosa, dextrosa, maltosa e outros similares rematados en -osa.
- Os xaropes, o mel, o xugo de millo e os almibres tamén son basicamente azucre.
- Nos alimentos light, si o contido en graxa está moi reducido, poden conter proporcións moi elevadas de azucre.
- Azucre invertido, mouro ou integral.
- Melaza.
- Maltodextrina, maltol, etc.
- Caramelo
Estes azucres ocultos atópanse habitualmente en alimentos como snacks, zumes comerciais, friames e embutidos, pan de molde e de Viena, salsas e aderezos, chocolates sen graxa...
Conclusións
A solución non está en buscar alternativas sans ao azucre branco, senón en reducir a inxestión deste produto, que está moi presente na nosa dieta, non só no que nós engadimos, tamén en moitos alimentos que consumimos.
O mellor é procurar reeducar o noso padal cara a produtos menos doces e tomar o azucre ou o adozante que prefiramos pero con moderación. Non se trata de eliminar por completo o azucre da nosa dieta, senón de reducilo, máis que substituílo.
Controlar o consumo de azucre axuda a previr a carie, diabete, o sobrepeso, a obesidade e outras moitas enfermidades como os problemas cardiovasculares...
O ideal é diminuír a inxestión de produtos como cereais azucrados, bolaría, xeados ou refrescos e aumentar o consumo de produtos integrais, legumes, froitas e verduras.
Unha idea para reducir o uso de azucre pode ser substituílo por aromas como a canela ou a vainilla de maneira que realce o sabor do alimento sen necesidade de aportar máis azucres dos que xa contén.
Para os casos dun consumo moi excesivo de azucre, procura cambiar este por edulcorantes de maneira provisional e como paso intermedio para ir reducindo progresivamente o exceso de azucre na dieta.